Autobus dostępny dla osób niepełnosprawnych. Mit czy rzeczywistość?

Dla osoby niepełnosprawnej każda podróż to niesamowite wyzwanie, a często nawet nieziemski wręcz wysiłek. Nie mówimy tutaj o wycieczce na kraniec świata, ale o zwykłej podróży, chociażby z Gdańska do Warszawy. O ile w przypadku autobusów miejskich sytuacja na przestrzeni ostatnich lat znacząco się poprawiła i trudno obecnie znaleźć autobus nieprzystosowany do przewozu wózków inwalidzkich, to w przypadku podróży międzymiastowych sprawa wygląda znacznie gorzej.

Stary tabor kolejowy nie przewidywał możliwości podróżowania przez osoby na wózkach inwalidzkich, a zakup nowych składów idzie bardzo powoli. Dodatkowo często słyszy się o awariach ramp dla wózków w Pendolino, lub innych problemach. W związku z tym, podróż pociągiem to bardzo duże wyzwanie, które często kończy się niepowodzeniem.

Czy warto zatem rozważyć autobus jako dogodny środek transportu dla osoby niepełnosprawnej?

 
Przez swoją konstrukcję, autokary dalekobieżne zawsze były bardzo nieprzyjazne dla osób niepełnosprawnych. Wysoki pokład, na który trzeba się dostać pokonując wąskie schody stanowił barierę nie do przejścia dla osób poruszających się na wózkach. W związku z tym utarło się przekonanie, że autokar to jeszcze większy problem niż pociąg. Niesłusznie.

Wielu przewoźników, wliczając w to PolskiBus, dysponuje pojazdami zaadaptowanymi do potrzeb osób niepełnosprawnych. Posiadają one specjalne miejsce na dolnym pokładzie, w którym można bezpiecznie przewozić wózek inwalidzki wraz z siedzącą w nim osobą. W związku z tym osoba o ograniczonej sprawności ruchowej może się bez problemu dostać do autobusu i komfortowo odbyć podróż. Przy wysiadaniu i wsiadaniu jest potrzebna asysta kierowcy, gdyż autobusy nie są wyposażone w specjalne rampy i należy pokonać niewielką przestrzeń pomiędzy stanowiskiem, a progiem autobusu.

Rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie specjalnej windy. Tego typu autokary również stają się coraz bardziej popularne w naszym kraju. Pozwalają one na transport wózka inwalidzkiego bezpośrednio z poziomu ziemi na pokład autobusu. Niestety, jak na razie rozwiązanie to jest bardziej popularne wśród przewoźników wynajmujących autokary niż na liniach rejsowych.

Według rozporządzenia Unii Europejskiej, do 2020 roku wszystkie nowe autobusy będą musiały umożliwiać przewóz osób niepełnosprawnych i widać, że coraz więcej firm podąża z duchem tego przepisu. W Polsce wszyscy najwięksi przewoźnicy krajowi już teraz starają się jak najbardziej ułatwić podróżowanie osobom z ograniczoną sprawnością ruchową.

Jak wygląda sytuacja w innych krajach?

 
Rynek europejski jest bardzo zróżnicowany pod tym względem. Wiele krajów nie czeka do roku 2020 i już wcześniej wprowadziło konieczność wyposażania autokarów w miejsca dla osób niepełnosprawnych. W Niemczech, od stycznia 2016, wszystkie nowe pojazdy muszą posiadać przynajmniej dwa miejsca dla wózków inwalidzkich. We Francji, podobny przepis obowiązuje już od 2015. Dotyczy on tylko nowych pojazdów, w związku z czym nie wszyscy przewoźnicy posiadają flotę w 100% przystosowaną. Jedyną firmą, której wszystkie autobusy umożliwiają przewóz wózków inwalidzkich jest OUIBUS. Francja i Niemce to jednak tylko chlubne wyjątki.

Jak widać w powyższej tabeli, sytuacja w Polsce nie jest wcale taka zła, choć oczywiście mogłaby być lepsza. Na szczęście PolskiBus, największy przewoźnik w kraju posiada flotę przystosowaną do przewozu wózków inwalidzkich. Przed podróżą należy jednak wziąć pod uwagę kilka istotnych wskazówek.

Na co powinna zwrócić uwagę osoba niepełnosprawna podróżująca autobusem?

 
Jeśli w podróż chce się udać osoba niepełnosprawna, która jest w stanie wstać z wózka i pokonać kilka schodków, wtedy podróż autobusem nie sprawia najmniejszego problemu, bo wózek inwalidzki można bez problemu i za darmo przewieźć w luku, a osoba taka podróżuje na standardowym siedzeniu. Warto jednak poinformować przewoźnika, że będzie podróżowała osoba niepełnosprawna i jakich udogodnień potrzebuje.

Jeśli jednak w podróż planuje się udać osoba, która nie może wstać z wózka, wtedy należy mieć na uwadze kilka wskazówek, które zaoszczędzą kłopotu i nerwów podczas podróży.

1.   Po wybraniu odpowiedniego połączenia, ale jeszcze przed zakupem biletu, skontaktuj się z przewoźnikiem i wyjaśnij jakich udogodnień potrzebujesz i kiedy masz zamiar podróżować. W większości autobusów znajduje się tylko jedno miejsce dla wózka i warto się upewnić, czy nie jest ono już zajęte. Jeśli wszystko jest w porządku, to można kupić bilet.
2.   Na trzy dni przed odjazdem warto jeszcze raz skontaktować się z przewoźnikiem i przypomnieć, że danego dnia, na danej trasie będzie podróżowała osoba niepełnosprawna.
3.   W dniu podróży należy unikać dotarcia na przystanek w ostatniej chwili. Zaoszczędzi to niepotrzebnych stresów.
4.   Warto podróżować z opiekunem, gdyż kierowca podczas jazdy nie jest w stanie pomóc, jeśli osoba niepełnosprawna będzie wymagała opieki.
5.   Zawsze stosuj się do zaleceń kierowcy. Od tego zależy Twoje bezpieczeństwo i komfort.

Na co należy zwrócić uwagę: W autokarach toaleta nie jest przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Aby z niej skorzystać, może być konieczna pomoc opiekuna. Warto o tym pamiętać, szczególnie podróżując samemu.

Podróż autokarem staje się coraz bardziej przystępna dla osób niepełnosprawnych. Wraz z wymianą taboru, coraz więcej autokarów będzie umożliwiało przewóz wózków inwalidzkich, choć już i teraz jest stosunkowo nieźle. Autobus to doskonały środek transportu, także dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową.